Tijd in fotografie – De stilte tussen twee hartslagen

Als ik nadenk over wat fotografie voor mij zo bijzonder maakt, kom ik steeds weer uit bij het begrip tijd. Tijd is het meest ongrijpbare ingrediënt van fotografie. Elke foto is een bevroren moment, een fractie van een seconde die nooit meer terugkomt. Maar tijd is veel meer dan alleen het vastleggen van een kort ogenblik. Tijd is het ritme van het leven zelf, de stroom waar we allemaal in meedrijven.

Wat mij fascineert, is hoe fotografie ons de mogelijkheid geeft om met tijd te spelen. Met een snelle sluitertijd kan ik een vluchtige blik, een sprong, een aanraking bevriezen—momenten die met het blote oog nauwelijks te bevatten zijn. Maar juist door te kiezen voor langere sluitertijden, kan ik tijd zichtbaar maken in het beeld. Bewegende wolken worden strepen, wateroppervlakken veranderen in zijde, mensen vervagen tot schimmen. Het beeld wordt een samenvatting van minuten, soms zelfs uren, in één enkele foto

Michael Kenna: Tijd als poëzie

Wat mij bijzonder inspireert, is hoe sommige fotografen tijd als een actief onderdeel van hun beeldtaal inzetten. Een prachtig voorbeeld hiervan is het werk van Michael Kenna. Zijn landschapsfoto’s zijn vaak gemaakt met extreem lange belichtingstijden—soms minuten, soms zelfs uren. Door deze techniek wordt niet alleen het landschap vastgelegd, maar ook het verstrijken van de tijd zelf. Wateroppervlakken veranderen in een zachte waas, wolken worden strepen, en het landschap krijgt een haast etherische, dromerige sfeer.

Wat ik zo waardeer aan Kenna’s benadering, is dat zijn foto’s niet alleen een plek tonen, maar vooral een verhaal vertellen over tijd. Zijn beelden ademen rust en tijdloosheid, maar je voelt als kijker dat het landschap niet stil staat—het is voortdurend in beweging, gevormd door licht, wind en het verstrijken van de uren. Kenna’s foto’s nodigen uit tot contemplatie: ze gaan niet alleen over plaats, maar vooral over tijd—over wachten, geduld, loslaten en het toelaten van het onverwachte .

Tijd in mijn eigen fotografie

In mijn eigen fotografie probeer ik me steeds bewuster te zijn van tijd. Soms betekent dat wachten: blijven staan tot het licht verandert, tot het juiste moment zich aandient. Andere keren kies ik juist voor een lange sluitertijd, om beweging te vangen of juist te vervagen. Ik heb geleerd dat tijd niet alleen zichtbaar is in het onderwerp, maar ook voelbaar wordt in het proces. Het vraagt om geduld, om aandacht, om het durven loslaten van haast en verwachting.

Wat ik heb ontdekt, is dat tijd in fotografie niet alleen gaat over techniek, maar vooral over beleving. Het is de tijd die ik neem om ergens te zijn, om te kijken, te voelen, te wachten. Het is de tijd die nodig is om een plek of een onderwerp echt te leren kennen. En het is de tijd die in het beeld zelf besloten ligt—de stilte tussen twee hartslagen, de beweging van het licht, de sporen van de wind.

Tijd als verhaal

Door bewust met tijd om te gaan, kan ik beelden maken die niet alleen laten zien wat er was, maar ook wat er gebeurde—en soms zelfs wat er zou kunnen gebeuren. Tijd geeft ruimte aan het verhaal in het beeld. Zoals bij Michael Kenna: zijn landschappen zijn niet alleen registraties van een plek, maar uitnodigingen om stil te staan, om te mijmeren, om je eigen verhaal te laten ontstaan in de leegte en de stilte van het beeld.

Tijd is voor mij het meest poëtische aspect van fotografie. Het is de laag die alles verbindt: het licht, de ruimte, het moment. Door met tijd te spelen, kan ik niet alleen het zichtbare vastleggen, maar ook het onzichtbare voelbaar maken—de stroom van het leven zelf. En misschien is dat wel de grootste kracht van fotografie: dat het ons even stilzet in de tijd, en ons uitnodigt om te kijken, te voelen en te zijn.